VÜCUDU CANLI CANLI YİYOR

28.06.2025 - 20:45, Güncelleme: 30.06.2025 - 13:12
 

VÜCUDU CANLI CANLI YİYOR

Kuzey ve Orta Amerika, yeniden ortaya çıkan "Yeni Dünya vida kurdu" (Cochliomyia hominivorax) olarak bilinen etçil sineğin tehlikesi altında.
Kuzey ve Orta Amerika, yeniden ortaya çıkan "Yeni Dünya vida kurdu" (Cochliomyia hominivorax) olarak bilinen etçil sineğin tehlikesi altında. Hem hayvanları hem de insanları hedef alan bu türle ilgili uyarılarda bulunan uzmanlar, bu istilanın büyükbaş hayvancılığı büyük ölçüde etkileyebileceği görüşünde. Dişi vida kurdu sineği, yara kokusunu algılayarak bu bölgelere yumurta bırakıyor. Yumurtadan çıkan larvalar ise canlı dokularla beslenerek derin yaralara, enfeksiyonlara ve tedavi edilmezse ölüme yol açıyor. 1960’larda sadece Teksas’ta yılda 1 milyon enfekte hayvan tedavi ediliyordu. YOK EDİLMİŞTİ, GERİ DÖNDÜ 1960-1990 yılları arasında uygulanan "steril sinek yöntemi" sayesinde parazit ABD ve Meksika’dan tamamen temizlenmişti. Bu yöntemde, çiftleşme sonrası yumurta bırakabilen dişi sineklerin üremesi engelleniyor, çünkü sadece steril erkeklerle çiftleşmeleri sağlanıyordu. 1982’de ABD'de vida kurdu tamamen yok edilmişti. Bu süreçte Panama'da kurulan bir tesiste hala haftalık 100 milyon steril sinek üretiliyor. Ancak bu koruyucu bariyere rağmen sinek 2022’den itibaren tekrar kuzeye ilerlemeye başladı. 2023’te Panama’da vakalar patladı, Kasım 2024’te ise Meksika’ya ulaştı. MEKSİKA'DAN ABD'YE İLERLİYOR Meksika’da şu ana kadar en az sekiz insan vakası kayda geçti. Orta Amerika’da yaklaşık 17 milyon büyükbaş hayvan risk altında. Eğer yayılım devam ederse, yalnızca Teksas ve Florida’da 14 milyon sığır tehdit altına girecek. ABD, Meksika’dan canlı hayvan ithalatını geçici olarak durdurdu. Aynı zamanda bölge ülkeleriyle iş birliği içinde gözetim ve sinek üretimini artırmaya yönelik çalışmalar başlattı. YENİ MÜCADELE PLANI Başarılı bir mücadele için, haftalık steril sinek üretiminin birkaç kat artırılması gerektiği belirtiliyor. 1980'lerde Meksika'da haftada 500 milyon sinek üretildiği biliniyor. Bu hedefe ulaşmak için ABD Tarım Bakanlığı, Meksika’daki bir meyve sineği üretim tesisini vida kurdu sineği üretimine de entegre ederek haftalık 60-100 milyon üretim kapasiteli hale getirmeyi planlıyor. Ancak uzmanlara göre yalnızca sinek salımı yeterli değil. Anti-paraziter ilaçlarla enfeksiyonların tedavisi ve sineklerin hayvanlardan uzak tutulması, eğitimli personelle sahada etkin gözetim sağlanması da kritik önem taşıyor. Ayrıca iklim değişikliği nedeniyle geçmişte eradikasyona yardımcı olan serin havaların bu kez etkili olmayabileceği uyarısı yapılıyor
Kuzey ve Orta Amerika, yeniden ortaya çıkan "Yeni Dünya vida kurdu" (Cochliomyia hominivorax) olarak bilinen etçil sineğin tehlikesi altında.

Kuze y v e Ort a Amerika , yenide n ortay a çıka n "Yen i Düny a vid a kurdu " (Cochliomyi a hominivorax ) olara k biline n etçi l sineği n tehlikes i altında.

He m hayvanlar he m d e insanlar hede f ala n b u türl e ilgil i uyarılard a buluna n uzmanlar , b u istilanı n büyükba hayvancılığ büyü k ölçüd e etkileyebileceğ i görüşünde.

Diş i vid a kurd u sineği , yar a kokusun u algılayara k b u bölgeler e yumurt a bırakıyor . Yumurtada n çıka n larvala r is e canl dokularl a beslenere k deri n yaralara , enfeksiyonlar a v e tedav i edilmezs e ölüm e yo l açıyor.

1960’lard a sadec e Teksas’t a yıld a 1 milyo n enfekt e hayva n tedav i ediliyordu.

YO K EDİLMİŞTİ , GER DÖNDÜ

1960-199 0 yıllar arasınd a uygulana n "steri l sine k yöntemi " sayesind e parazi t AB D v e Meksika’da n tamame n temizlenmişti . B u yöntemde , çiftleşm e sonras yumurt a bırakabile n diş i sinekleri n üremes i engelleniyor , çünk sadec e steri l erkeklerl e çiftleşmeler i sağlanıyordu . 1982’d e ABD'd e vid a kurd u tamame n yo k edilmişti.

B u süreçt e Panama'd a kurula n bi r tesist e hal a haftalı k 10 0 milyo n steri l sine k üretiliyor . Anca k b u koruyuc u bariyer e rağme n sine k 2022’de n itibare n tekra r kuzey e ilerlemey e başladı . 2023’t e Panama’d a vakala r patladı , Kası m 2024’t e is e Meksika’y a ulaştı.

MEKSİKA'DA N ABD'Y E İLERLİYOR

Meksika’d a ş u an a kada r e n a z seki z insa n vakas kayd a geçti . Ort a Amerika’d a yaklaşı k 1 7 milyo n büyükba hayva n ris k altında . Eğe r yayılı m deva m ederse , yalnızc a Teksa s v e Florida’d a 1 4 milyo n sığı r tehdi t altın a girecek.

ABD , Meksika’da n canl hayva n ithalatın geçic i olara k durdurdu . Ayn zamand a bölg e ülkeleriyl e i birliğ i içind e gözeti m v e sine k üretimin i artırmay a yöneli k çalışmala r başlattı.

YEN MÜCADEL E PLANI

Başarıl bi r mücadel e için , haftalı k steri l sine k üretimini n birka ka t artırılmas gerektiğ i belirtiliyor . 1980'lerd e Meksika'd a haftad a 50 0 milyo n sine k üretildiğ i biliniyor . B u hedef e ulaşma k içi n AB D Tarı m Bakanlığı , Meksika’dak i bi r meyv e sineğ i üreti m tesisin i vid a kurd u sineğ i üretimin e d e entegr e edere k haftalı k 60-10 0 milyo n üreti m kapasitel i hal e getirmey i planlıyor.

Anca k uzmanlar a gör e yalnızc a sine k salım yeterl i değil . Anti-parazite r ilaçlarl a enfeksiyonları n tedavis i v e sinekleri n hayvanlarda n uza k tutulması , eğitiml i personell e sahad a etki n gözeti m sağlanmas d a kriti k öne m taşıyor . Ayrıc a ikli m değişikliğ i nedeniyl e geçmişt e eradikasyon a yardımc ola n seri n havaları n b u ke z etkil i olmayabileceğ i uyarıs yapılıyor

Habere ifade bırak !
#.
Habere ait etiket tanımlanmamış.
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve ispartamanset.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.