Isparta Mimarlar Odası Başkanı Yüksek Mimar Caner Ataseven, “Öğle zamanı betonun sulanması betonun çatlamasına neden olacaktır. En iyi zaman sabah çok erken ve gece karanlığıdır” dedi.

- Önemsenmeyen beton sulanması can güvenliğimizi tehdit eden hayati bir konu olduğunu kaydeden Ataseven, C35 olarak dökülen betonun aşırı sıcaklarda sulanmadığı taktirde C30 veya C25'e kadar düşebileceğine dikkat çekti. Ataseven “ Sulama yapılmazsa beton çatlayacak, sehim yapacaktır. Bu da ülkemizde çok rastlanan ve dava konusu yapılan bir durumdur. Dökülmüş olan betonun kırımına kadar gidilebilmektedir. Öğle zamanı betonun sulanması betonun çatlamasına neden olacaktır. En iyi zaman sabah çok erken ve gece karanlığıdır” dedi.

İMALATI OLUMSUZ ETKİLİYOR

Aşırı sıcaklıkların, inşaatta harçlı ve sulu imalatlarda ani buharlaşma nedeniyle ani su kaybı ile imalatı olumsuz etkilediğini aktaran Ataseven “ İmalatın dayanıklılık ve mukavemetini düşürmektedir. Çimento karışımı imalatı olan beton ve betonarme imalatlarında ise karışımda oluşan reaksiyonla ortaya çıkan ısı ve dış ortamın ısısının yüksek olmasıyla buharlaşma oldukça ani ve yüksek seviyede gelişmektedir. Ülkemizde yürürlükte olan TS 1248 standardına göre; beton dökümü sırasında ortalama sıcaklığın art arda üç gün süre ile 30ºC’un üstünde bulunduğu süredeki hava durumu sıcak hava olarak tarif edilmektedir. Sadece sıcak hava değil, bunun yanında beton özelliklerini olumsuz etkileyebilecek yüksek beton sıcaklığı, düşük bağıl nem, yüksek rüzgar hızı ve güneş ışınları da dikkate alınmaktadır. Sıcak havaya bağlı olarak taze betonda; çökme kayıp hızının artması, priz süresinin kısalması, plastik rötre çatlaklarının artma olasılığı gibi problemler ortaya çıkar. Sıcak havada betonun erken kürü daha büyük önem kazanır” diye konuştu.

İŞTE ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

Ataseven, uygulamacıların sıcak havada beton dökümüne karşı alınacak önlemleri şöyle sıraladı;

1-Beton sertleşmeye başlar başlamaz su ile kür edilmelidir. Kür süresi en az 4-7 gün olmalıdır. Beton yüzeyi devamlı nemli kalacak şekilde farklı metotlar ile kür yapılabilir. Beton dökümünün bitiminden takriben 12 saat sonra kür işlemine başlanmalıdır. Bu süreler zarfında günde en az iki defa sabah erken saatlerde ve akşam güneş batımı saatlerinde sulama yapılarak betonun nem ve rutubeti korunarak betonun korunması sağlanır. 7 günlük beton dayanımı 28 günlük dayanımın %70’inin altına düşmemelidir.

2- Üretim süresince betonun çökmesi, birim ağırlığı ve hava içeriği gibi özellikler yeterli sıklıkla denetlenmelidir. Gerekli değerlendirmeler için transmikserden çıkan betonun sıcaklığı, beton yerleştirme işlemi sırasındaki hava sıcaklığı, beton koruma süresince ortalama sıcaklıklar ile bu süredeki en düşük ve en yüksek günlük hava sıcaklıkları ölçülüp kaydedilmelidir.

3- Hava sıcaklığının 40 ºC civarında olması durumunda ıslak çuvallarla beton yüzü örtülerek kür yapılmalı ve çuvalların sürekli ıslak tutulması sağlanmalıdır. (Erken su kaybı betonda plastik rötre çatlaklarına neden olmaktadır.) Bezlerin kurumasına imkân verilmemeli ve kısa aralıklarla su püskürtülerek ıslatılmalıdır. Böylece, döküm sonrasında betondan rutubet kaybı önlenmiş olur.

4- Küre 4-6 gün aralıksız devam etmelidir. Su ile yapılan kür işlemi yaz aylarında güneşin kuvvetli olmadığı sabah ve akşamları yapılmalıdır. Öğle zamanı betonun sulanması betonun çatlamasına neden olacaktır. Beton yüzeyinde bir film tabakası oluşturarak suyun buharlaşmasına engel olan parafin esaslı püskürtme malzemeler ile kür uygulamasında, yüzeye üniform püskürtme yapılmasına dikkat edilmelidir.

5-Perde betonları döküldükten sonra kalıplar birkaç gün sökülmeyecek ise mutlaka gevşetilip su püskürterek kür yapılmalıdır.

6- Şantiyeye ulaşan betonun sıcaklığı kontrol edilmelidir. TS EN 206-1’e göre teslim anındaki taze beton sıcaklığı (sapma sınırları verilerek) kullanıcı ve imalatçı arasında belirlenebilir. Standart en düşük beton sıcaklığını + 5 ºC olarak öngörmektedir. En uygun beton döküm sıcaklığı 15-20 ºC olarak kabul edilebilir. Olumsuz etkilerinin önlenmesi için herhangi bir tedbir alınmayan durumlarda, taze betonun sıcaklığı 35°C’den düşük olmalıdır.

Uzun ömürlü ve sağlam binalar için bu kurallara uyulmalıdır.